Sırbistan’da, Kosova Cumhuriyeti (RKS) plakalı araçların 1 Ocak’tan itibaren başlayan serbest dolaşımı sorunsuz devam ediyor.
AA ekibi, Kosova ile Sırbistan arasındaki Merdare Sınır Kapısı’nda söz konusu uygulamanın işleyişini görüntüledi.
Kosova’dan gelen araçların RKS plakaları üzerinde “çıkartma” olmadan Sırbistan’a geçtiği fakat Sırbistan plakalı araçların Kosova’ya girişinde halen plakalarını “çıkartma” ile kapattıkları gözlendi.
Kosova’dan Batı Avrupa’ya gitmek için Sırbistan üzerinden seyahat eden Elmi Likaj, AA muhabirine, daha önceleri Sırbistan’dan geçtiklerinde çeşitli zorluklarla karşılaştıklarını belirtti.
Sırbistan’a ilk defa sorunsuz gireceğini söyleyerek sınır kapılarında gecikmeleri sonlandıracak bu uygulamanın iki halk için kolaylık sağlayacağını belirten Likaj, “Biz Kosova’nın da aynı uygulamayı yapması gerektiğini düşünüyoruz, Allah’ın izniyle, hepimiz daha iyi ilişkilere sahip olmak, geçmişteki gibi yanlış politikalara son vermek konusunda ısrar ediyoruz. Artık ilişkileri normalleştirmenin zamanı geldi, biz ülkeyiz, onlar da ülke.” diye konuştu.
Bir diğer sürücü Nezir Jahaj da alınan kararın sürücüler için bir rahatlama olduğuna dikkati çekerek, “Sırpların ve Kosovalıların serbestçe dolaşabilmesi için her iki tarafın da çıkartmaları kaldırması iyi bir şey. Bu hem onlar için hem de bizim için daha iyi.” dedi.
Sırbistan Hükümeti Kosova Ofisi Direktörü Petar Petkovic, RKS plakalı araçların 1 Ocak’tan itibaren serbest dolaşımına izin verme kararı aldıklarını, söz konusu kararla milli bütünlüğün ve egemenliğin korunmasında “kırmızı çizgileri” aşmadıklarını belirtmiş, “Karar, Kosova’daki halkımızın haklarını ve hareket özgürlüğünü sağlayacak.” demişti.
Kosova Başbakanı Albin Kurti de Sırbistan’ın aldığı kararı sahadaki uygulama şeklini gördükten sonra benzer bir uygulamayı yürürlüğe koyacaklarını bildirmişti.
Araç plakası krizi
Tek taraflı bağımsızlığını 2008’de ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak gören Sırbistan, RKS plakalı araçların ülkeye girişine izin vermiyor, söz konusu plakalı araçlara sınır kapılarında geçici Sırbistan plakası veriyordu.
Kosova hükümetinin, 2021’de “karşılıklılık” ilkesi çerçevesinde aynı uygulamayı Sırbistan plakalı araçlara uygulamaya başlamasıyla iki ülke arasında haftalar süren gerginlik yaşanmıştı.
Avrupa Birliği (AB) arabuluculuğunda Brüksel’de bir araya gelen 2 ülke müzakerecileri, kalıcı bir çözüm bulunana kadar geçici tedbir olarak 4 Ekim 2021’de karşılıklı olarak araç plakalarındaki devlet sembollerini “çıkartma” ile kapatma uygulamasına başlanması konusunda anlaşmıştı.
Öte yandan Kosova’da çoğunlukla Sırpların yaşadığı bölgelerde Sırbistan kurumlarınca verilen, Kosova şehirlerini simgeleyen araç plakalarının, RKS plakalarıyla değiştirilme süreci kapsamında 15 Aralık’a kadar 4 bin 200’den fazla Kosovalı Sırp, RKS araç plakası almıştı.
